Балаҕан ыйын 16 күнүгэр Майаҕатта Бэрт Хара аатынан стадиоҥҥа чэпчэки атлетикаҕа Саха Өрөспүүбүлүкэтин хас да төгүллээх чөмпүйүөнэ, призера, биир дойдулаахпыт – Бороҕон олохтооҕо Александра Кырбасова-Заболоцкая сырдык кэриэһигэр оскуола оҕолоругар өрөспүүбүлүкэтээҕи сүүрүү турнира ыытыллаары турар.
Александра Кырбасова-Заболоцкая диэн кимий? Үс оҕо иһирэх ийэтэ, тапталлаах кэргэнэ Александра Кузьминична Кырбасова-Заболоцкая – Сандаара Куо 1987 сыллаахха олунньу 24 күнүгэр Бороҕоҥҥо төрөөбүтэ. Кинини чугас дьоно таптаан Саня диэн ааттыллара. Саня 2004 сыллаахха Мүрү 1№-дээх орто оскуолатын ситиһиилээхтик бүтэрбитэ. Оскуолаҕа үөрэнэр сылларыгар математика предметигэр ыытыллар олимпиадаларга, спортивнай күрэхтэһиилэргэ оскуола, улуус да иһигэр ситиһиилээхтик кыттара. «Кэнчээри» оҕо народнай ансаамбылыгар хорга ыллаабыта, Бороҕоннооҕу оҕо искусствотын оскуолатыгар уруһуй кылааһын үчүгэйдик үөрэнэн бүтэрбитэ.
Спорт эйгэтигэр сэттис кылаастан сыстан, улуус, өрөспүүбүлүкэ таһымнаах күрэхтэһиилэргэ ситиһиилэнэн үөрдэрэ. Оскуоланы бүтэрэр сылыгар, 2004 сыллаахха, «Азия оҕолоро» норуоттар икки ардыларынааҕы спортивнай оонньууларга кыттыбыта.
Оскуола кэнниттэн Дьокуускайдааҕы судаарыстыбаннай инженернэй-техническэй институт МТС салаатыгар үөрэнэ киирэн, телекоммуникация инженерин идэтин бүтэрбитэ. Үлэтин Бүлүү улууһун Кыргыдай почтатыгар саҕалаабыта. Салгыы дойдутугар Бороҕон почтатыгар үлэлээбитэ.
Идэтин уларытан, ХИФУ экономическай факультетын кэтэхтэн үөрэнэн бүтэрбитэ. Экономист-бухгалтер идэлээх төрөөбүт дойдутугар олохтоох бэйэни салайыныы тэрилтэлэрин кииннэммит бухгалтериятыгар бухгалтерынан үлэлээбитэ. Үлэ үөһүгэр сылдьан, үүнэр-сайдар күүстээх баҕа санаалааҕа…
Хомойуох иһин, ыарахан ыарыы буулаан, Саня бу олохтон туораабыта. Олоҕун бүтэһик күннэригэр диэри бу ыарыыны кыайыам диэн күүстээх санаалааҕа!
Александра Кырбасова-Заболоцкая спорка, чуолаан сүүрүүгэ уһуйбут тириэньэрэ Серафим Татаринов соторутааҕыта олохтон туораата. Кини баҕа санаата Саня сырдык аатынан турнир тэрийии этэ. Онуоха бу баҕа санаата олоххо киирэр кыахтанна. Салгыы Серафим Михайлович ахтыытын ааҕыҥ:
– Сүүрэр баҕата күнтэн күн күүһүрэн испитэ.
Саня сүүрүүнэн сэттис кылаастан дьарыктаммыта. Элбэх саҥата суох, сүрдээх эппиэтинэстээх, дьарыгар мэлдьи чуолкайдык көтүппэккэ сылдьар, бэриллибит ыйыыны, сүбэни толорор этэ. Бастакы күрэхтэһиитигэр 400 м хотторон хаалбыта, ол да буоллар санаатын түһэрбэтэҕэ. Улуус оскуолаларын сайыҥҥы спартакиадатыгар 400 м бастакы миэстэни ылан үөрүүтэ баһаам этэ. Оччолорго сүүрүү дьарыга оскуола коридоругар ыытыллара. Киэһээ 18 чаас буолуо 5 мүнүүтэ иннинэ Саня киирэн кэлэрэ. Биир сылга 17-тэ улуус таһыгар тахсан күрэхтэһэр этибит. Оҕолор сүүрэр баҕалара күнтэн күн күүһүрэн испитэ. Саня оскуолаҕа үөрэнэ сылдьан икки сыл субуруччу 2003, 2004 сылларга “Сыл бастыҥ спортсменын” аатын ылбыта. Улууска, өрөспүүбүлүкэҕэ 3 км, 5 км, 12 км дистанцияҕа бастакы миэстэлэри ылаттаабыта, үгүстүк призер буолар этэ. 2004 сыллаахха «Азия оҕолоро» үһүс төгүл ыытыллыбыт норуоттар икки ардыларынааҕы оонньууларга өрөспүүбүлүкэ бастакы хамаандатыгар киирэн, Саха Өрөспүүбүлүкэтин чиэһин көмүскээбитэ. 2005 с. Манчаары оонньууларыгар 3000 м, 5000 м төрдүс буолар үрдүк ситиһиини ылбыта. 2006 с. Сунтаарга Саха сирин спортивнай оонньууларыгар улуус чиэһин 3000 м, 5000 м көмүскээбитэ. Хамаанда инники миэстэҕэ тахсарыгар элбэх очкону аҕалбыта. Улахан дьоҥҥо 2006 с. Уус Алдан улууһун 10 бастыҥ спортсменын иһигэр киирэр чиэһи ылбыта.
Ольга Шепелева