Бэрт Ууһун нэһилиэгин Балыктаах сайылыгын билбэт киһи аҕыйах буолуо. Уруккуттан айан суолун аартыгар турар. Аатырар Кыыс Хаҥа алааска эмиэ манан ааһаҕын. Быһата, былыргыттан киһи-сүөһү бөҕөтө тоҕуоруспут үтүөкэн дойдута. Сопхуос кэмигэр “Лена”, “Сардаҥа” сопхуостар биир үүттүгэннээх сайылыктара буолара.
Сайылык билигин да баар, дьон-сэргэ олохсуйар, сүөһү маҥырыыр. Манна Петр Данилов бааһынай хаһаайыстыбата олорбута хаһыс да сыла. Өссө икки сылтан бэттэх кыстыыр буолбуттар. Хаһаайыстыба 70 сүөһүлээх, билигин 30 ынаҕы ыаннар үрүҥ илгэни үрүлүтэллэр. Үүт туттарыытыгар быйылгы былааннара – 30 тн. Ону аҥаарын хайыы үйэ толорбуттар.
Петр хаһаайыстыба наадаларынан сылдьар, суох кэмэ буолан, балта Мария Хабарова кэпсээтэ: ”Дьиэ кэргэн хаһаайыстыбата дэнэбит. Биһиги, Хабаровтар дьиэ кэргэн, Чараҥҥа уһуннук олорон баран, убайым ыҥыран манна кэлбиппит. Кэргэним Сергей хаһаайыстыба тутаах үлэһитэ буолла. Бу сайыҥҥы кэмҥэ Хомустаахтан эдьиийбит Ольга Окоемова кэлэн көмөлөһөр”, – диэн кылгастык билиһиннэрдэ.
Хаһаайыстыба билигин өссө туруктаах буолар туһугар дьиэ кэргэн граныгар үлэлэһэ сылдьар. Ол табылыннаҕына, манна, сайылыкка бэйэтигэр, кыстык хотон туттар баҕалаахтар. Онно анаан сирэ оҥоһуллан бэлэм турар. Урукку гранынан бөһүөлэккэ туттубут хотоннорун иһэ оҥхоччу түһэн, «өрөмүөн да сиппэт буолан эрэр» дэһэллэр. Салгыы сайдарга эрэллэрэ улахан. Үүт туттарыллар харчыта үрдээбититтэн үөрэллэр, үлэлээтэххэ дохуоту аахсыахха сөп эбит диэн сүргэлэрэ көтөҕүллүбүт.
Хаһаайыстыба биир улахан кыһалҕалаах – оттуур сирэ суох. Мин ханнык алаастары оттуохтаах испииһэктэрин көрдүм. Онно 13 сир аата суруллубут. Балартан кинилэргэ анаммыт икки эрэ сирдээхтэр. Атына барыта дьон сирин түүлэһэн оттууллар. Оттон сирдээх хаһаайыттар алаастарын оттоппут манньатыгар этинэн эбэтэр харчынан көрдүүллэр эбит. Бу өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн турар кыһалҕа. Онон сир сокуонугар уларыйыы киирэрэ буоллар, тыа хаһаайыстыбата чэчирииригэр кыахтаныа этэ.
Балыктаах сайылык быйаҥ аллар үтүөкэн сирэ дьону-сэргэни ыҥыра турар. Онно эдэрдэр ылсаллара чахчы эрэли үөскэтэр.
Афанасий Сектяев