Ханнык баҕарар оҕо олоҥхолуон сөп дуо?

Олоҥхо оҕону сайыннарар өрүтэ үгүс буоллаҕа. Олоҥхолуурга айылҕаттан талаан наада дуо? Улаатан эрэр оҕону уһуйуохха сөп дуо? Билигин олоҥхону сэҥээрэр оҕолор төһө баалларый? Олоҥхо сайда барҕарарын туһугар улууспутугар өссө туох үлэни ыытыахха сөбүй? Бу үөскээбит ыйытыыларбытын олоҥхону уһуйааччылартан токкоолостубут.

 Вера ТРОЕВА, Баатаҕай орто оскуолатыгар «Кы­лы­һах» ансаамбылы салайбыта:

– Олоҥхоҕо кыраларыттан уһуйуу үөскээбит сиригэр уонна ийэ олоҥ­хоһуттары истии үөрүйэхтик ыытыл­лар буоллаҕына, олоҥхоһуттар тахсыахтарын сөп. Баҕалаах оҕо батыһа сылдьан сэҥээрэн ылынар. Оҕоттон тулуур, дьулуур ирдэнэр. Аҥаар­дас олоҥхону биллэрэ сатыырынан муҥурдаммакка, олоҥхоҕо тирэҕирэн кэрэҕэ-сыр­дыкка умсугутан оҕону киһи быһыытынан иитэри тэҥнии тутуохха наада. Улууска олоҥхону сайыннарар туһуттан төрөөбүт тылга болҕомто ууруллара наада, биэс сыллаах граҥҥа киирсэн, сылларынан бырагыраама оҥос­тон үлэлиир таһаарыылаах буолуо этэ.

Зоя ШЕПЕЛЕВА, Бэйдиҥэтээҕи «Чэчир» оҕо тэрилтэтигэр иитээччинэн үлэлээбитэ:

– Оҕо тэрилтэтигэр 40 сыл үлэ­лээ­битим. «Оҕо тылын сайыннарыы – ис кыаҕын арыйыы» диэн авторскай үлэм уопутун кэпсиир кинигэ­лээх­пин. Мин оҕону үс сааһыттан олоҥхону олугунан ааҕыыга дьарык­тыы­бын. Оҕо үөрэтии көмөтүнэн олоҥхолуон сөп, кылыһах оҕоҕо тута үөскээбэт. Болҕомтолоох, түргэнник ылынымтыа, барыны бары интэриэһиргиир оҕо олоҥхо­луон сөп эбит диэн бэлиэтии көрөбүн. Ардыгар, орой мэник оҕо кимнээҕэр боччумуран оруолун толорооччу. Олоҥхо-­батл күрэс «Саха» НКИХ каналыгар көстөр буолан, оҕолор интэриэһиргииллэр. Хомойорум диэн, Бэйдиҥэҕэ оскуо­лаҕа олоҥхоҕо дьарыктаабаттар. Оскуолаҕа үөрэппэт буол­лахтарына салгыы хайдах сайдан барыахтарай? Уһу­йааҥҥа да тох­туохпуттан үөрэтэр киһи суох. Төрөппүттэр көрдөстөхтөрүнэ, оскуола оҕолорун куонкуруска бэлэмнии­бин. Улууска олоҥхо сайдарыгар фольклорга, төрүт үгэс­тэрбитигэр үөрэтэр салайааччы наада. Оҕону бөлөхтөргө арааран куруһуок­тары тэрийэн дьарыктыахха. Үгүстүк куон­курустарга кытыннаран, дьоҥҥо-сэргэҕэ таһаарыахха.

Светлана ГОТОВЦЕВА, Баатаҕайдааҕы «Күнчээн» оҕо уһуйаанын иитээччитэ:

– Мин оҕо саадын улахан бөлөҕөр үлэ­лиир буоламмын, оҕолору түөрт саастарыттан үөрэтэбин, бастаан олук хоһооннору, онтон 5-6 саастарыттан олоҥхону оруолларынан үллэрэн аахтарабын. Улаатан эрэр оҕо интэриэстээх буоллаҕына, уһу­йуллуон сөп. Оҕо чуолкайдык саҥарар, өйүгэр тутар дьоҕурдаах, интэриэс­тээх буоллаҕына, олоҥхоҕо уһуйуохха сөп. Кэнники кэмҥэ баҕалаах оҕо элбээн эрэр курдук. Араас күрэстэргэ оскуолаҕа киириэн иннинээҕи саастаах оҕолору кытыннараллара эбитэ буоллар. Оҕо тэрилтэлэригэр, оскуо­лаларга олоҥхону үөрэтэр кадрдары штат көрөн үлэлэ­тэллэрэ ­буоллар, олоҥхоһут оҕо элбиэ этэ.

Сахаяна ИВАНОВА, Уһун Күөллээҕи «Чуораанчык» оҕо тэрилтэтин иитээччитэ:

– Олоҥхону олоҕурбут ньыманан толорууга биэс сааһыттан уһуйуохха сөп. Улааппыт оҕоҕо ийэ тыла иҥэриллибит буоллаҕына, уһуйуллар кыахтаах. Ханнык да оҕо үөрэтии көмөтүнэн олоҥхолуон, туо­йуон сөп. Кылыһах эрчийии көмөтүнэн арыллар дии саныыбын. Оҕо баҕа­лаах эрэ буолуон наада. Өйгө тутар дьоҕурун сайыннарыыга араас ньыманан үлэни ыыттахха, оҕо ылынара түргэн буолар. Билигин баҕалаах оҕо элбэх диир уустук. Миэхэ бөлөххө 11 оҕо баар. Бастаан алтыа этибит, онтон оҕо оҕоттон көҕүйсэн билиэх-көрүөх баҕалара уһуктан хомуллан кэлбиттэрэ. Олоҥхону сайыннарарга улууска норуот тылынан уус-уран айымньытыгар оҕону интэриэ­һиргэтэр күрэстэр, оонньуулар, куруһуоктар тиһиктэрин быспакка ыытыллыахтарын наада.

Мария Аргунова