В.Ф. Афанасьев-Алданскай аатынан Чэриктэй орто оскуолатыгар быйыл Учуутал уонна Аҕа сүбэһит сылыгар ананан үгэс буолбут «Бастыҥ уруок» уонна «Бастыҥ дьарык» күрэстэр түөрт күн устата ыытылыннылар. Күрэскэ уопсайа 14 учуутал кытынна.
Дьүүллүүр сүбэҕэ оскуолабыт дириэктэрэ, нуучча тылын учуутала Варвара Ушницкая, нэһилиэк бибилэтиэкэрэ Анастасия Лукачевская уонна дириэктэри иитэр үлэҕэ солбуйааччы Аграфена Шелковникова үлэлээтилэр.
Учууталлар холбоһуктарынан арахсан ким уруок, ким дьарык ыыттылар. Күрэһи естественнай-математическай холбоһук саҕалаата. Холбоһук учууталлара бары категориялаахтар, уопуттаахтар.
Биология учуутала Алена Саввина 6-с кылаастарга «Строение растительной клетки» диэн олус интэриэһинэй уруогу ыытта, оҕолор микроскобунан үлэлээтилэр, аһыыр астарын килиэккэлэрин үөрэттилэр. Физика учуутала Туяра Борисова 8-с кылаастарга «Свойство арифметического корня» диэн тиэмэлээх олус сэргэх уруогу ыытан, оҕолор сатабылларын дьүүллүүр сүбэҕэ көрдөрдө.
Аһаҕас дьарыкка математика учуутала Саргылана Свешникова геометрия уруогар туһаныллар «лайфхактары» улахан кылаас оҕолоро видеонан 9-с кылаас оҕолоругар көрдөрөн, кэпсээн чахчы араас албастар баалларын билэн сөхтүлэр. Естесвеннай-математическай холбоһуктар аһаҕас дьарыктарын география эдэр учуутала Айсен Ушницкай бу соторутааҕыта 8-с кылаас уолаттарын кытта Забайкальскай кыраайга баран кэлбиттэрин туһунан, сылдьыбыт сирдэрин-уоттарын историятын, ханан тайаан сытарын, тугунан айаннаан кэлбиттэрин олус астына кэпсээбиттэрин оҕолор олус сэҥээрдилэр.
Алтынньы 18 күнүгэр алын кылаас учууталлара аһаҕас уруоктарын, дьарыктарын ыыттылар. Ол курдук, үрдүкү категориялаах учуутал Айталина Босикова 4-с кылаастарга олоххо туһаныллар сатабыллары сырдатан, ону оҕолор тутатына бэйэлэрэ кээмэйдээн, оҥорон таһааран астыннылар. Үһүс кылаас салайааччыта Лидия Аммосова аһаҕас уруогар тулалыыр эйгэни уонна саха тылын уруогун сыһары тутан ыыппыта кэрэхсэбиллээх. Аһаҕас дьарыкка 1-кы кылаастар салайааччылара Анастасия Карманова күннэтэ туттар логопедическай дьарыктары көрдөрдө, учуутал оҕолор саҥаларыгар ыарахаттары көрсөр буоланнар маннык дьарыгы күннэтэ туттарын сырдатта. Алын кылаас учууталларын түмүктүүр дьарыкка 2-с кылаас салайааччыта Дария Егорова «Веселый пластилин» диэн дьарыгы ыытта. Дьарыкка оҕолор бу ый 31 күнүгэр буолаары турар «Пластилиновая страна» диэн республикатааҕы күрэскэ кыттарга туһаайыллыбыт үлэлэрин толордулар. Учуутал дьарыга эмиэ олус интэриэһинэйдик уонна олоҕу кытта ыкса ситимнээхтик ыытылынна. Бу пластилинынан сыбаан ыт оҥоро олорон оҕолор бэйэлэрин сөбүлүүр харабылларын, доҕордорун туһунан үөрэ-көтө кэпсээтилэр.
Гуманитарнай холбоһуктарга аһаҕас уруогу омук тылын учуутала Анастасия Ушницкая саҕалаата. Учуутал уруогу кыайа тутан, араас көрүҥнэри туһанан 4-с кылаастарга ФГОС-ка эппиэттиир уруогу көрдөрдө. Оҕолор уруокка бары көхтөөхтүк кытыннылар. Учуутал бары сатабылын туһанан интэриэһинэй түһүмэхтэри толкуйдаабыта бэлиэтэннэ. Саха литературатын учуутала Любомира Дмитриева П.А. Ойуунускай төрөөбүтэ 130 сылыгар аналлаах аһаҕас дьарыгы баттл быһыытынан ыытта, дьарыгы 10-с кылаас үөрэнээччитэ Костя Попов П.А. Ойуунускай хоһоонунан арыйда. Оҕолор бэйэлэрэ бэлэмнээн П.А. Ойуунускай айымньыларынан тэттик инсценировкаларын көрдөрдүлэр, Үлэ сылынан «Дорообо, туйгун кыыс Өрүүчэ» хоһоонун сахалыыттан нууччалыы тылбаастаатылар. Дьарык сонун өрүтүнэн Саха сирин араас муннуктарыттан саха тылын учууталлара Чэриктэй орто оскуолатын оҕолоругар туһуламмыт видео ыйытыктары ыйыттылар. Гуманитарнай холбоһуктары түмүктүүр дьарыгы история, обществознание учуутала Николай Свешников ыытта. Дьарыгы учуутал уолаттарга туһулаан, бэйэтин сатабылларын, олоххо туһаныллар үөрүйэхтэрин тутатына уолаттар илиилэринэн тутан-хабан, уот ылан көрдөрбүтэ сөхтөрдө.
Күрэспитин прикладной холбоһуктар түмүктээтилэр. Технология учуутала Евдокия Свешникова 5-с кылаастарга аһаҕас уруогу ыытта. Быйыл технологияҕа уолаттар уонна кыргыттар буолан бииргэ үөрэнэллэр, онно учуутал кыыс-уол диэн араарбакка, бары бииргэ шов араас көрүҥнэрин үөрэтэн, тутатына туһанан, уоллуун-кыыстыын бэртээхэй иннэ угар сыттык оҥорон, тигэн таһаардылар. Иккис уруокка 7-с кылаастарга Владимир Федоров технология уруогун черчениены кытта дьүөрэлии тутан, оҕолорго кыракый дьиэ оҥоттордо. Күрэһи түмүктээн физкультура учуутала Марфа Неустроева аһаҕас дьарык ыытта. Манна үрдүкү кылаас оҕолоругар волейболга дьарыкка туһаныллар приемнары сырдатан, бэйэтэ көрдөрөн, наартаны ыстанан, чахчы улууска волейболга ситиһиилэнэллэрин туоһулаатылар.
Дьүүллүүр сүбэ быһаарыытынан, уруокка 1-кы миэстэни омук тылын учуутала Анастасия Ушницкая, 2-с миэстэни физика учуутала Туяра Борисова, 3-с миэстэни биология учуутала Алена Саввина ыллылар. Аһаҕас дьарыкка кыайыылааҕынан саха литературатын учуутала Любомира Дмитриева, 2-с миэстэ история учуутала Николай Свешников уонна 3-с миэстэни алын кылаас учуутала Дария Егорова ылла. Учууталларыбытыгар эҕэрдэ, өссө да ситиһиилэр кэлэ турдуннар!
Любомира Дмитриева, саха тылын уонна литературатын учуутала